30 listopada obchodzimy andrzejki. Wszyscy uwielbiamy wróżby andrzejkowe. Przygotowałam kilka pomysłów dla młodszych i starszych. Jednak nie są to tylko tradycyjne wróżby. Znajdziemy odrobinę edukacyjnych, ale przede wszystkim zachęcających do spędzania rodzinnego czasu przy ciekawej zabawie.
Lanie wosku
Wróżby andrzejkowe w klasycznej odsłonie. Zabawa, w której możecie (zawsze pod nadzorem dorosłego) przelewać roztopiony wosk przez dziurkę od klucza, do miski z zimną wodą. Taka wróżba to też rodzaj eksperymentu.
Po wyjęciu i osuszeniu wosku zgadujecie, co powstało. Można to zrobić także etapami. Najpierw zgadywać, co widać i z czym kojarzy się kształt. Potem dopiero pobawić się w teatr cieni i odgadywać kształty pojawiające się na ścianie przy zgaszonym świetle i zapalonej lampce.
Co to znaczy?
Niektóre interpretacje powstałych symboli:
zwierzę domowe – stabilizacja,
dzikie zwierzę – przygoda,
samochód, samolot – podróż,
pieniądz – bogactwo,
kołyska – nowy członek rodziny,
jabłko – sukces,
gniazdo – przyjadą goście,
maska – uważaj na fałszywego przyjaciela,
żółw – dobra rada,
gwiazda – dobra nowina,
góra – sporo kłopotów,
serce – nowa miłość,
kształt zbliżony do kształtu kraju – podróż do tego miejsca (np. but to Włochy),
dynia – zmiany w życiu,
diabeł – nieduże kłopoty,
anioł – dobre wieści,
krzyż – dopadnie cię choroba,
gwóźdź – niesprawiedliwość,
jajko – spełnią się marzenia,
klucz – staniesz przed sporym wyzwaniem,
żaba – spokojny rok,
motyl – czeka cię dużo zmian.
Woskowy teatr cieni
Skoro już bawicie się w cienie, to możecie pokusić się o wymyślenie teatrzyku, w którym głównymi postaciami będą odlewy woskowe. Trzeba będzie użyć wyobraźni, ale przecież właśnie o to chodzi w całej zabawie. Twórzcie historię rodzinną. Jeśli macie ochotę ją zapisać, to śmiało. Za rok lub dwa, na pewno wspólnie się pośmiejecie z tego jak wyglądały wasze wróżby andrzejkowe.
Jeśli nie będzie wam żal roztapiać wykonanych wcześniej odlewów, to nic nie stoi na przeszkodzie, by jeszcze trochę poeksperymentować i spróbować stworzyć konkretne kształty. Może macie w domu jakieś silikonowe foremki np. serduszka? Wtedy wylewacie do nich wosk i pozwalacie zastygnąć. Po wyjęciem takie serduszko może być ozdobą w pokoju, można na nim wydrapywać (wykałaczką) dodatkowe wzorki lub podarować komuś w prezencie.
Jabłko
Wróżby andrzejkowe często dotyczą jabłek. Oryginalna wróżba polega na tym, że obierasz jabłko tak, by zachować jak najdłuższą skórkę. Następnie rzucasz ją za siebie, a inicjały, które przypomina po wylądowaniu, wskazują na twojego ukochanego. Można też coś zmodyfikować.
Jeśli pierwszy raz masz styczność z nożem, to nie róbcie wróżby związanej z najdłuższą skórką, ale już rozrzucenie na talerzu wszystkich obranych skórek i sprawdzenie, w jaki wzór się układają, jest świetną zabawą. Narysuj to, co pokazały skórki na talerzu.
Propozycja dla starszych i trochę bardziej doświadczonych - można spróbować obrać długą skórkę. Rzucić za siebie i sprawdzić, co przypomina jej kształt. Najczęściej przypomina jakąś zabawkę, ale oczywiście pomysły mogą być bardzo różne.
Wróżenie z kształtu
Możecie też pobawić się we wróżenie na temat najbliższych prezentów. Patrząc na kształt skórki, spróbujcie skojarzyć, jaką literę najbardziej przypomina. Potem odgadujemy, jaki prezent (na tę konkretną literę) będziemy mogli znaleźć pod choinką. Przy okazji poćwiczymy wymienianie jak największej ilości wyrazów na daną literę :) To zgadywanie nie musi dotyczyć fajnych zabawek, ale np. krajów, które być może chcecie odwiedzić.
Inną zabawą jest zjadanie jabłka przywiązanego na nitce za ogonek. Chodzi o to, żeby jabłko zjeść bez użycia rąk. Najpierw zjadamy, a dorosły trzyma nitkę. Potem zmiana. Może nie jest to jakaś szczególna wróżba dotycząca przyszłości, ale na pewno jest to sposób na świetną zabawę i dużo śmiechu. Ten kto wygra może mieć przywilej pierwszeństwa w kolejnej wróżbie.
Jeśli już macie jabłka i zabieracie się do ich zjadania, to też można zamienić to we wróżby andrzejkowe. Przygotujcie wspólnie z rodzeństwem/ rodzicami małe karteczki z prostymi symbolami np. kwadrat, trójkąt itd., które potem (po wylosowaniu) trzeba będzie wygryźć na jabłku. Żeby było śmieszniej, możecie tym symbolom przyporządkować zabawne hasła np.:
kwadrat – w tym roku potkniesz się na skórce od banana,
trójkąt – uważaj na nisko latające gołębie,
prostokąt – będziesz sławny, czy masz pomysł z jakiego powodu? itd.
Kiedy już wygryziecie odpowiednie kształty, wrzućcie jabłka do jednej miski i losujcie z zamkniętymi oczami. Po wylosowaniu okaże się, co wam jabłko wywróżyło.
Serce
To bardzo popularny motyw andrzejkowy. Oryginalnie tworzy się dwa serca. Jedno z imionami męskimi, drugie z kobiecymi. Chłopcy lub dziewczyny przekłuwają szpilką „na oślep” serce. Im bliżej tego przekłucia znajduje się dane imię, tym większa szansa na miłość do tej osoby. Jeśli macie w szkole swoje sympatię, to nic nie stoi na przeszkodzie by i tak się pobawić.
Można też zmodyfikować tę wróżbę szykując serce opisane emocjami zamiast imion. Osoba, która przekłuje daną emocję, ma za zadanie jeszcze ją pokazać bez słów. Trochę jak kalambury, tylko oczywiście wszyscy znają odpowiedź. Wybrana emocja będzie towarzyszyć tej osobie przez większość roku. Możecie porozmawiać o tym, dlaczego tak może być np. będę radosna, bo idę do nowej szkoły i poznam wielu nowych przyjaciół.
W ramach zabawy emocjami możecie też przygotować dwa serca. Wtedy na jednym będą tylko pozytywne emocje, na drugim tylko negatywne. Jedno serce będzie mówiło o tym, jakich pozytywnych emocji doświadczymy przez cały rok. Drugie będzie mówiło o tym, jakich negatywnych emocji możemy się spodziewać. Od razu jest to okazja do porozmawiania o tym, jak sobie radzić z konkretnymi, negatywnymi emocjami.
Buty
Oryginalnie ustawianie kapci i butów w kierunku drzwi, mówi o tym, kto pierwszy ożeni się lub wyjdzie za mąż w tym roku. W przypadku zabaw z dziećmi możecie zmodyfikować wróżbę w ustawianie butów i próbować przewidzieć kto pierwszy np. urośnie najwięcej centymetrów (wtedy tylko dziecięce obuwie wchodzi w grę, bo wiadomo, że rodzice już nie urosną) lub kto pierwszy będzie mógł otworzyć prezent spod choinki w Wigilię.
Wykorzystując i tak już powyciągane buty, możecie się pobawić w jasnowidzów, którzy będą przewidywać (strzelać, zgadywać) odległości np. Ile butów zmieści się na odcinku: ława w salonie – drzwi do kuchni? W tej zabawie uczymy się szacować odległości. Możecie też sprawdzić, czy te szacunki zmieniają się, jeśli wykorzystuje się tylko obuwie dorosłych lub tylko obuwie dzieci.
Kubeczki
Wróżba polega na wylosowaniu odpowiedniego symbolu, który mówi nam o najbliższej przyszłości. Właściwie ograniczeniem jest tu tylko wyobraźnia. Zależy, co umieścicie pod kuleczkami np.:
moneta – bogactwo,
pierścionek – ślub,
klucz – nowy dom,
kostka cukru – szczęśliwe życie,
samochodzik – podróż,
serduszko – zakochanie,
czarna kropka z papieru – pech,
kawałek chleba – obżarstwo (przytyjesz),
cytryna – będą kłopoty,
klocek – nowe zabawki, itd.
Bawiąc się kubeczkami we wróżby andrzejkowe, możecie sprawdzić, na ile sprawnie zapamiętują sekwencje. Kładziemy przed drugą osobą przedmioty i prosimy o ich zapamiętanie w odpowiedniej kolejności. Następnie zakrywamy je kubeczkami i mieszamy. Po odkryciu gracz może spróbować ułożyć je w pierwotnej sekwencji lub po prostu powiedzieć, co się zmieniło.
Inna wróżba może polegać na opowiedzeniu historii, która została wywróżona. Dowolnie mieszamy kubeczkami. Następnie odkrywamy je i wspólnie przypominamy sobie, co dany symbol oznacza. Potem opowiadamy całą historię o tym, co się wydarzy w przyszłości. Oczywiście z wykorzystaniem w opowieści wszystkich symboli w odpowiedniej kolejności.
Zapałki
Wysyp zapałki na stół i wspólnie z rodzicami spróbujcie odczytać kilka konkretnych liter. Jeśli się nie da, to wysypujcie aż do skutku. Każda litera ma przyporządkowaną wróżbę na najbliższą przyszłość np. A – atrakcja, B – bajka, C – ciastko itd. Przygotowałam je tak, by wylosowana litera kojarzyła się z czynnością lub rzeczą zaczynającą się na tę właśnie literę. Od razu poćwiczycie zapamiętywanie ich wyglądu.
A – atrakcja (wesołe miasteczko), B – bajka, C – ciastko, D – drzewo (wejdziesz na drzewo), E – ekran (nudy przed telewizorem), F – farby (będziesz sławnym malarzem), G – gitara (spodoba ci się jakaś piosenka), H – hulajnoga, I – igła (będziesz miał dziurę w spodniach), J – jajko (trafisz na zgniłe jajo), K – kogut (obudzisz się bardzo wcześnie rano), L – lody, Ł – łopata (znajdziesz skarb), M – miłość (zakochasz się), N – noga (potkniesz się), O – okno (umyjesz okno), P – picie (rozlejesz) R – rysunek (wygrasz konkurs plastyczny), S – spanie (zaśpisz do szkoły/przedszkola), T – tulenie (przytul kogoś), U – uśmiech (uśmiechnij się), W – wakacje będą wspaniałe, Y – Yeti (poznasz go przy najbliższym wyjdzie w góry), Z – Zorro (oddasz coś biednym),
Nadstaw uszu
Jedną z andrzejkowych wróżb dla dziewcząt było kiedyś wróżenie ze szczekania okolicznych psów. Strona, z której nadbiegało szczekanie pokazywała, skąd przybędzie ukochany.
Takie wróżenie z dźwięków może być rozwijającą zabawą. Umówcie się z kimś z domowników, że jedno zasłania oczy, a drugie cichutko odchodzi do innego pomieszczenia. Wykorzystując jakiś instrument lub po prostu bawiąc się w szczekającego psa, druga osoba wskazuje stronę, z której dobiega dźwięk (znalazło cię). Im was więcej podczas tej zabawy, tym oczywiście ciekawiej.
Andrzejkowa noc wymagała od dziewcząt wykazania się odwagą np. spacer po ciemnym lesie do rozstaju dróg. Ta zabawa też wymaga odwagi, bo musimy samodzielnie udać się w podróż po domu (mogą być przygaszone światła) i odnajdujemy zagubiony głos.
Zabawy rozwijające słuch ćwiczą skupienie, a do tego pozwalają zauważyć, na ile orientujemy się w przestrzeni.
Jeśli nie macie problemu z lękiem przed ciemnością, to spacer po zaciemnionym domu może być wspaniałą przygodą. W ciemności zaczynają działać inne zmysły. Wybierz się na taki spacer, wyznaczając wcześniej punkt docelowy np. dojście do pralki.
Rozmowa
Jedna z wróżb wymagała od dziewczyny wyjścia nocą i przechadzania się w pobliżu domów. Jeśli usłyszała rozmowę pod którymiś drzwiami, to właśnie ze słów tej rozmowy mogła wywnioskować, jaka ją czeka przyszłość.
Taką wróżbę możecie lekko zmodyfikować. Przygotuj czystą kartkę, na której każdy członek rodziny zapisze jedno zdanie. Chodzi o to, żeby nikt nie widział, co poprzednik zapisał więc najlepiej tę kartkę składać w harmonijkę. Oczywiście najmłodszym możecie pomóc podczas zapisywania lub mogą coś na tej kartce narysować.
Następnie, jedna osoba odczytuje po kolei zapisane zdania, z których staracie się wspólnie ułożyć jakąś sensowną wróżbę na najbliższą przyszłość dla całej rodziny. Możecie też wróżyć dla każdego osobno. Wtedy czeka was więcej zapisywania, ale też więcej śmiechu.
Liczenie
Wiele wróżb andrzejkowych ma związek z liczeniem. Kiedyś panny na wydaniu liczyły kołki w płocie lub gwiazdy. To świetny sposób na zabawę i poćwiczenie matematycznych umiejętności.
Wróżba z liczeniem gwiazd polegała na tym, że trzeba ich było dojrzeć na niebie przynajmniej 9 i nie pomylić się w liczeniu. Tylko w ten sposób można było liczyć (nomen omen) na spełnienie marzenia o zamążpójściu.
Wyjrzyjcie przez okno w noc andrzejkową i powróżcie sobie, czy spełni się wasze marzenie. Warunkiem jest naliczenie dziewięciu gwiazd. Jeśli niebo akurat jest zasnute chmurami, to nici z marzenia.
Sporo liczenia dotyczyło też parzystych i nieparzystych wyników. Jeśli np. wynik liczenia kołków w płocie był parzysty, to panna mogła liczyć na szybkie zamążpójście. Też poszukajcie parzystych liczb pośród przedmiotów dostępnych pod ręką.
Do tej wróżby możecie wykorzystać np. kukurydziane chrupki. Każdy wyciąga garść z miski i rozrzuca na stole. Jeśli po policzeniu wyjdzie ich parzysta ilość, oznacza to spełnienie marzenia. Nawet jeśli wyjdzie nieparzysta liczba, zawsze pocieszeniem jest zjedzenie rekwizytów.
Na koniec zapraszam Was do muzeum, gdzie Pani podczas warsztatów online opowie o wróżbach i tradycjach andrzejkowych :
Comments