top of page

Wtorek - 09.03.2021r. - hinduski sposób mnożenia

Witajcie !


Dziś poznacie nowy sposób na tabliczkę mnożenia. Koniecznie wypróbujcie tego w domu ;)



  • Inny sposób na tabliczkę mnożenia

W szkole podstawowej uczymy się wykonywania rachunków pisemnych. Dodajemy, odejmujemy, mnożymy i dzielimy metodą „w słupku”. Jednak nie jest to jedyna technika, jaką można zastosować do przeprowadzania obliczeń.


W poniższej ciekawostce przedstawię Wam hinduski sposób mnożenia liczb. Był on popularny w czasach późnego średniowiecza. Zaletą tej metody jest przejrzystość i atrakcyjność graficzna.


Sposób „tabelkowy” opiszę w oparciu o przykład mnożenia liczb 231 i 56. W pierwszej kolejności tworzymy tabelę, która ma tyle wierszy i kolumn, z ilu cyfr składają się rozważane przez nas liczby – w tym przypadku będą to dwa wiersze i trzy kolumny. Czynniki wpisujemy nad tabelą i z jej prawej strony. Wewnątrz komórek rysujemy przekątne.


W kolejnym kroku wykonujemy obliczenia: z mnożenia cyfr 2 i 5 otrzymujemy 10. Iloczyn ten wpisujemy w odpowiednie pole tabeli (patrz rysunek poniżej). Jeżeli wynik jest dwucyfrowy, to cyfrę dziesiątek umieszczamy w lewym górnym rogu komórki, a jedności – w prawym dolnym.


Dalej mnożymy 3 przez 5, z czego otrzymujemy 15. Postępując analogicznie, uzupełniamy kolejne pola tabeli. Jeżeli w wyniku uzyskamy tylko cyfrę jedności, to w miejsce dziesiątek wpisujemy 0.


Następnie obliczamy sumy wzdłuż kolejnych „przekątnych”. Wyniki wpisujemy pod tabelą i z jej lewej strony. Dodajemy, zaczynając zawsze od prawego dolnego narożnika tabeli. Jeżeli wynik jest większy niż 9, to cyfrę dziesiątek przenosimy do kolejnego pola. Dla ułatwienia na poniższym rysunku odpowiednie obszary zaznaczono różnymi kolorami.


Otrzymujemy wynik 12 936. Dobry obserwator dostrzeże analogię pomiędzy opisaną powyżej metodą a tą używaną w szkole. W obu technikach mnożymy kolejne cyfry ze sobą, a w przypadku wyników większych od 9, przenosimy cyfrę dziesiątek do kolejnego pola lub następnej kolumny (zależnie od sposobu wykonywania obliczeń).


Sprawdź i przekonaj się, że opisana metoda ma zastosowanie w wypadku innych liczb. Poniżej przygotowany został arkusz, w którym znajdują się działania wraz z gotowymi tabelkami. Jeżeli będziesz czuć niedosyt, wymyśl własne przykłady!



  • Gra matematyczna

Na koniec zapraszam do wydrukowania i rodzinnej zabawy. Otrzymujecie ode mnie planszę do gry wraz z instrukcją obsługi w załączniku.

Do gry potrzebne będzie:

  • plansza

  • instrukcja do gry


  • pionki - tyle, ilu jest zawodników

  • kostka do gry


Na dziś to już wszystko, a jutro poznacie inne ciekawostki matematyczne, na które serdecznie zapraszam!

コメント


bottom of page